kinamub-ang epiko

mikitoykitoy
ang kumagko
sa tiil ni achilles
dihang ang iyang kiting
natapsingan sa iti sa pati

In medias res

Sa wap-a makapa-medyas si Rex –
Sa wap-a niya kuhaa ang medyas
Nga gilabhan niya kagabii
Ug gihayhay sa bintana sa luyo –
Nahitabo ang nahitabo:

Napaig ang piniritong isda
Nga nalimtan niya pagbali…
Nihupas ang resibo sa relo
Nga giplanuhan untang lukaton…
May kalit gaasung eroplano
Padulong dusmo sa ilang dapit…

Ug kini, sa wap-a tabyugas hangin
Ang mga kurtina, mga hinayhay –
Sa wap-a matagak ang usa ka pares
Sa medyas ni Rex nga naanod sa kanal.

Hisgutanan sa kalipay

Ang akong uyuan,
nga wa naminyo,
pirming manghambog
sa kinadak-ang isda
nga iyang napasol
sa tulay sa Kinawahan,
lima na ka dekada
ang ninglabay.
Kung maghisgot siya ini
ang iyang kalipay
kay way pagkahilis
nga bukog nga nasangit
sa tutunlan sa katuigan.
Mora bag sa tibuok
niyang kinabuhi, kausa
gikubit sa usa ka isda
ang tinuoray niyang kalipay.

Alang sa gingalan og sublime
(ug sa butang nga di malitok, di matugkad)

Padungga ko sa tiyabaw sa usa ka milyong bituon.
Pahilaka ko sa mismong gibug-aton sa panganod.
Pasabta ko nganong ang kinabuhi sumpay ra sa sapa
Kaliwat ra sa kabuntagon – ug nganong magnuka
Ang kasingkasing kung sugdan na ko nimo og tandog.

Templo

Nidagan og napulo ka tuig
ang pagtukod ug pagpanday
ning habog nga batong templo.
Napulo ka tuig nga kagabhiong
nagpasiaway ang pagarpar
nga mga trabahanteng mason
ug karpenterong namahulay
sa tulda ug barong-barong
nga ning-alirong sa istraktura.
Napulo ka tuig silang nitagay
og bino, ug dihang nangahubog
sadyang gadungan og laylay
sa kanta sa kasakit ug kalipay.
Napulo ka tuig nga kagabhion
silang gapabuhot og tabako
samtang gatabi, gapuli-puli
og paminaw sa istoryang binutbot
ubos sa buwan, kaigang, uwan.
Paglatay sa napulo ka tuig,
garbosong gabarog ang templo
nga gipuy-an sa mga monghe.
Ug sa nanglabayng mga siglo
kining templo maoy testamento
sa korona sa bulawang kahilom.

Kung mopanday kog balay nga balak

Kung mopanday kog balay nga balak,
Gahinan nakog dakung luna ang kusina.
Gub-on ko ang sala aron itapot sa banggira.
Bahalag gamay rag kwartong tulganan --
Anad na bitawng magtikungkong.
Suwayan pud nakog wahing ang trases,
Bangagan ang atup aron inig hangad
Kita ang langit inig pangayog pangaliya.
Ang banyo isbugon pud nako sa duol
Ug langkaton ang tanang mga hagdanan
Aron ibalhin sa bintanang ganganga
Direkta sa lamesa, aron inig butho nimo,
Makalargo kag pagpanghunaw sa kamot,
Mosawo og timo sa bandihadong bahaw,
Mohigop og init nga sabaw, tupad nako.

kinabuhi

Kung ang kinabuhi sa usa ka himungaan
kay mangitlog ug mangitlog ug mangitlog,
sa panahon nga mominus ang kubra sa itlog,
may katungod ang tag-iya sa itlogan
nga moihaw sa guwang na nga manok;
may katungod ang pilosopong si Seneca
nga mongisi sa kinaiya sa kinabuhi;
ug ang balakero nga motiyabaw nganong
ang kinabuhi ingon ka lingin sama sa itlog.

self-portrait 3.3

33 anyos + minyo + 1 ka anak +
75 kilos + 21 gramos nga kalag +
balakakon + palahubog + palautog +
ulipong aristotle + molanlanay og gerber

punto de bista

kit-an sa langgam ang imong pahak
sige lang, kit-an man sad nimo iyang kibot

Toasting instructions

1. Place bread centrally into toaster slots. Piste, kalami!

2. Adjust the selector switch for proper toasting. Piste, kalami, piste!

3. Press the loading handle down until it latches. This will begin the toasting cycle. Piste! Piste! Piste!

4. When toasting is complete, the loading handle will return to the raised position. Pis... te... ka... la... mi...

5. Toasted bread may now be removed and more slices loaded. If toast is not dark enough, knob may be adjusted for darker toasting, this may also be adjusted for lighter toasting. Pistekalami! Pistekalami! Pistekalami!

__________________________________________________
NB: Ang teksto nga naka-italic kay kinutlo gikan sa aktuwal nga manual.

puro lagus

Gihadla sa tiguwang ang usa ka masuso
Ug miagik-ik kini, mingisi og puro lagus.
Daw nahingo ang kasingkasing sa tiguwang,
Ug sa iyang kahimuot, mingisi–- puro sad lagus.

balak ala coño

ka cute sa mga girls
ka nice sa ilang legs
ka short sa akong happiness

bodhi

sa landong
sa higante
nga estatuwa
ni buddha

mipasilong ko

sa anino
sa usa ka bato
namalandong
sa landong

mipasilong

sa landong
namalandong
sa usa ka bato
sa anino

mipasilong ko

ni buddha
nga estatuwa
sa higante
sa landong

Rorschach inkblot test

"Baki naligsan, maayong pagkalata."
"Hala, ka-cute sa duha ka dancer."
"Bag-ong prototype sa X-45C spy plane sa Pentagon?"
"Abstraction sa Vitruvian man."
"Buwak gahangad sa adlaw."
"Sungayang yawa, upat ang mga mata."
"Ajaw pagjaga-jaga, sanu, mapa nas Bohol."

Di ko ganahag burikat nga daghag patik

Di ko ganahag burikat
Nga daghag patik.
Kay kung mahubog ko,
Mogara kog balak
Sa mga linya ni Ovid.

Kung dugsing-dugsingon
Ko niya sa iyang tutoy,
Malibat kog tan-aw
Sa tinta sa alibangbang
Diha sa iyang dughan
Nga mas buhi pa kaysa
Sa lagom niyang atngal.
Ug kung mokaob siya,
Mopatara og tuwad,
Diin sa iyang dapidapi
Gakalampati ang tinta
Sa tunukong mga rosas,
Mabaw nuon kog tangkas
Sa idlot nga linya ni Ovid:
Saepe creat molles
Aspera spina rosas --
Sa tunukon mangudlot
Ang rosas sa katahom.

katapusang biyahe

asa kaha kining pasahero dad-on sa iyang damgo kung inig kurbada sa unahan, kining jeep sa pangpang modiretso?

Dihang gainom ang balakero ug gynecologist

Tug-ani kos tinuod, Dok, moli-li ba gihapon ka sa bilat ni misis bisag dinosenang bilat ang imong makita sa klinika matag adlaw?

Aw, dili na mahimong siyam ang among anak kung di nato na hiling-hilingon.

Di ba sum-ol man kung pirme buwad kada adlaw, Dok? Sa imong propesyon nga "bilat ang kinaon", dili ba ka bation og bidli kung manguhit o hungitan ka ni misis?

Ang Oath of Hippocrates wala lang molangkob sa mga doktor, apan hasta sab sa usa ka bana: "Whatever houses I may visit, I will come to the benefit of the sick...."

Ang lagay sa pilosopo

Samtang gayaka sa daplin,
Gibuyag siya sa iyang asawa
Nga misikil kuno ang iyang lagay
Sa gisul-ob nga purol pangbalay.
Mingisi siya, mauwawong mihipos
Sa tinaguan, sa bahanding kinupusan.
Samtang nahimuot gahunahuna
Nga bisag gamay, moawas pud diay.

Ang langgam sa akong balak

Daghan ang nakabasa ug nag-ingon
Nga ang langgam sa akong balak
Kay gahubit og simbolo sa kagawasan.
Gakanayon ang Marxist nga kritiko
Nga milaraw kini sa paglingkawas
Sa mamumuo gikan sa pagpanlupig.
Ang usa ka ultra-feminista mibirada
Nga kini dayag nga pagpanlimbasog
Sa kababayen-an batok sa patriarka.
Mialma, mibatbat ang taga-akademiya
Nga ang paglupad kuno sa langgam
Kay usa ka dekonstruksyon sa mito --
Sa hawla sa modernong katilingban.
Ang ilang panaglalis nangudlot
Og hait ug tunukon nga mga pulong:
Matag usa gataan og argumentong laang,
Hinungdan nga may moisa sa tingog,
May kalit mamundak, may maninghag.
Sa daplin, namulong kos kaugalingon
Kung mahimo ba kaha nilang tugutan
Nga ang langgam sa akong balak
Kay usa lang intawn ka langgam.

Karong adlawa-- Agosto 8, 2008

Karong adlawa, magpa-ugnat tas kusog.
Patamblingon nato gikan sa Great Wall sa China
Ang mga political prisoner nga natanggong
Sukad pa niadtong protesta sa Tiananmen Square.
Palukso-luksuhon ang mga pinirisong sakop
Sa Falun Gong nga tagus-a na lay kidney.
Pakiay-kiayon nato ang mga monghe sa Tibet,
Pakantahon og "Let a hundred flowers bloom…"

Sakripisyo

Sa karaang panahon, bisag gakalata
ang ginoo sa mga Griyego, di diay sila
ka pataka og ampo o pangaliyupo.
Gumikan kung naa silay pangayuon,
ang ginoo mobungat diayg halad –
pasiunang sakripisyo sa dili pa
niini dunggon ang matag pangaliya.
Si Artemis diay kuno buot magpa-ihaw
og langgam ihalas. Manok kang
Asclepius. Kanding kang Aphrodite,
baboy kang Demeter. Ug di managana
mobungat og baka silang Athena,
Herakles, Dionysius, Apollo, Zeus.
Kining panulundon sa karaang Griyego
kay dili limod sa usa ka balakero
nga sama nako. Kay ang musa bitaw
sa pamalak gakinahanglan man sab
kanunay nga patud-an og dugo.
Nahinumdom ko dihang ang sunoy
kong gugma gigulgol kos primero kong
balak. Nahimong katayan, lapaan
sa kasinatian ang altar sa pamalak
dihang nihugpong kog usa ka dosenang
berso. Ug siguro, kung mohangyo kog
epiko, ang akong musa di managana
og mando kung pwede sugdan ko na
og laming ang ikaduha kong kinabuhi.

ang pinakamalipayong balak sa tibuok kalibotan

milayat gikan sa ngislit sa bintana
ang gatingsing iring nga gatangag
og gapahiyom nga tinap-anan.
milabay kini luyo sa gangising labandera,
sa banang galigid og buhakhak sa kahubog,
sa kainom nga puros namuwa sa kahimuot.
ug milatay sa talidhay sa gubaong paril,
sa kasadya sa mga buslutong atup.
miagi sa kaalegre sa gamayng sugalan,
sa bahikhik sa mamusuhayng istambay,
sa tsimosa, usyuserang ga-inagik-ikay,
ug dayog huong sa malipayong silong.
sa unahan, gakatawang misawp ang adlaw,
gadalig uli batang gikomedyahan sa gutom.

Nganong ang pamalak kay sama ra og kung fu

Sama sa pilosopiya sa kung fu,
Angay timan-an nga ang pamalak
Kay usa ka matang sa panagang,
Di angay gamiton sa pagpanghasi,
O basta lang iuran-uran ugaling
Hagiton sa sapot, selos, kapungot.
Ang pagpangita sa imong ch'i,
Kay sama ra sa tahas sa pagkaplag
Sa labawng tibuok nga pulong.
Tungod ug alang sa usa ka imahe,
Alang ug tungod sa kamatuoran.
Ug kinahanglan ang imong kumo
Makabaton sa gahum sa bato.
Ang matag suntok sa pulong
Kinahanglan makabuak og tisa,
Makapaksit sa kubalong balatian,
O makabugha og pangsugnod
Sa higayon nga way ikahaling.
Ug dili lang paigo nga kahibaw
Kang manikad o manukmag,
Labaw sa tanan, kinahanglan
Kaantigo kang mangita sa ig-anan.
Kay ang balak dili lang pustura:
Ang pwersa sa balak wala diha
Sa pagdubo-dubo sa pulong,
O pagrubo-rubo sa ritmo ug rima.
Hinumdumi nga usa kini ka matang
Sa pakigharong sa kahulugan –
Paghiling sa pulso sa dughan.
Maong ayawg duwai ang pulong,
Kundi ang pulong maoy paduwaa.
Ug ingon ana ka mahinungdanon
Isip balakero ang pagkab-ot
Sa katibuokan sa kaugalingon:
Ang matibuok ang kasingkasing
Ngadto sa espirito ug hunahuna,
Nganha sa imong ginhawa ug kusog.
Ug sigun sa panulundon sa Shaolin:
Makab-ot lamang kini kung ikaw
Kaantigong mopailob, modisiplina.
Kay sa gilatid pa ni maestro Rilke:
Kung ikaw andam nga motigom
Ug mopaabot sa panahon alang

Sa pagkatawo sa unang pulong.
Busa, ang balak isipa nga habak,
Ug ikaw usa lang ka alagad.
Kung biay-biayon, pailob lang una.
Kung labayog bato, hupo lang una.
Apan kung gamitan na kag kusog
Ug ang ngisi sa hanting gapungasi
Sa iyang kamot, kini ang higayon
Nga molikom kas imong nakat-unan.
Dinhi ipakita kung unsaon pagpildi
Sa kaaway pinaagi sa tulo ka lihok,
Pinaagi sa tulo ka metapora, linya,
O kaha pinaagi lang sa tulo ka litok.
Tungod sa utlanan, ang pamalak
Kay di mahitungod sa pakigsangka.
Labaw sa tanan, mahitungod kini
Sa pagtimbang-timbang sa yin
Ug yang, sa kahilom ug sa pulong,
Sa kinabuhi ug sa kalibutan.

Unsaon pagpangga sa babayeng claustrophobic

Kung gakson nimo siya og hugot,
Kinahanglan abri ang mga bintana
Sa imong kasingkasing ug hunahuna
Ugaling mokalit siyag lugnot.
Lugwayi ang higot sa imong pasensya
Kung moriklamo nga di siya ka ginhawa.
Kung imo gung atbangan og lagnot
Ang pagsuki sa nikubit nga isda
Hibugtuan nuon kag pasol, di ba?
Maong panggaa siya ingon ka hugot
Sa pagtuno sa kwerdas sa sista,
Ingon ka sigkit sa ang-ang sa hagdan,
Ingon ka huot sa lusong sa alwa.

Makaguol hunahunaon ang kalipay

Bag-ong sapatos sa karaan nga tiil;
Dakung ngisi sa gamayng kalipay.

Ang asawa sa madyikero

Gitarget siyag kutsilyo
Sa gatuyok nga roleta.
Sa kahon gipriso;
Gigabas kaduha.

Gipalatay sa alambri –
Panyo gitaptap sa mata.
Gipahadla sa tigre,
Gipalabang og baga.

Ug limod sa kasayuran
Sa nanan-aw nga publiko
Nga siya usa ka inahan
Labihan ka ngilngig moluto.

Maayo nga motangtang
Og mantsa sa nilabhan.
Ug dali rang malisang
Kung ang anak hilantan.

ang story sa girl ug boy nga na-shipwreck sa duha ka island ug between nilang duha kay ang hungry nga mga shark

ilabyog, shout pa sa girl.

i love you sad, reply pa sa boy nga ga-fishing.

lapis

may gahum ang akong lapis
nga di kapiog ang madyikero.
kung sa usa ka labtik makahimo
siya og pisu gikan sa itlog,
ang itlog nga akong gidrowing
may sud nga kaluhang iring.

may gahum ang akong lapis
nga di kaasdang mangtas nga ungo.
pak-an man kini, tag-as og kuko,
may dila nga hait pas kutsilyo,
ang batang buot niyang balbalon
sayon salbaron, sayon rang papason.

may gahum ang akong lapis
nga di kasabot bisan ang ginoo.
akong tanum mamunga og bato,
akong palasyo gitukod sa wanang.
ugaling may matapigas sa bintana?
paku mamukhad lapus sa sinina.

suicidelmundo

si sylvia nabuakan og plath-o.
si anne nakuwangan og sexton.

bungol ang mayakovsky ni vladimir.
ang woolf ni virginia kay di ka aw-aw.

mishima-ng ang samurai ni yukio.
ug gahibat ang kawabata ni yasunari.

unsa man gyuy beat sa imong hart, crane?
kung ernest ka, paligis sa hemingway.

akutagawa sad aning tawhana–
katamak hinuon og tsvetaeva sa baka.

Bas

Diha toy tawo nga taliwala sa lapad nga disyerto namaligya og bas ngadto sa lumalabay. Gisulod niya ang bas ngadto sa nagkalain-laing kurti sa botelya, garapon, garapa. Bisag si kinsay pangutan-on, daku kaayo ning tinunto: Kinsa mang buanga ang mamaligya og bas -- mopalit og bas-- kung ang maong dapit gilibutan sa bas? Ug usa ka adlaw ana, may usa ka lumalabay nga kalit nihunong sa nanindahay og bas. Namili kini, nipunit og botelya, ug taud-taod nitunol sa iyang bayad. Ang mga
tawo nga nakakita naglibog ug nangusyoso ngadto sa lumalabay nganong nipalit kini og bas nga mapunit ra man niya ni sa palibot. Mitubag ang lumalabay: "Dili bas ang akong gipalit kundi ang nahulma sa bas."

Gurang blues

Tiguwang na lagi ko, Miss,
Pero ang ibog di baya matiguwang.

Nangunot na lagi ko, Miss,
Pero ang kasingkasing di baya mangunot.

Giuban na lagi ko, Miss,
Pero ang uwag di baya hitugkag uban.

Sige na, ngisihi na ko, Miss,
Kay ipanghambog ko nimo puti kong pustiso.

Sulat sa sugarol

parts, musta na? nakabuno
kuno atong hiniktang ugis?
idublada akong parte
ugaling itari ni joker
iyang sinyalang buwanting.
debuynason gyud lagi nang
naay gasabak sa panimalay, no?
uy, ni-tip nako si jack
nga kwadro karon iyang chicks.
gisyapulan gyud diay niya
ang kalasera nga sauna
gisuwayan sad nimog dega?
hapit baya to nimo ma-kang,
kung wa pa ka hisakpi
sa financer nimos mahjongan.
pustaanay, matutyo ra na siya?
lisod man nang upat imentin,
labi nag gamay ra kag stopper,
ug imong alas imo rang hitsura.
ang sikreto gud sa pagpangabit
kay naa sa pilde-gana:
dakung dimal kung daghag dama.
maong tagsa-tagsaa og pug-ok
ang baraha aron di dali hisakpan.
likayi sad ang queen diamond
kay ang selosong bana gadalag atsa.
taym pa, niantog kuno nimo
ang ulcer? tabla na diay ta ani:
may lunggong sa kutokuto
kung ugaling masul-an.
barawa na -- imni pirmig gatas --
mao nay hirit ni doktora.
mao na nay dibidendo, parts,
kung kita magkatiguwang na.

p.s. damgo nako gabii:
gaturotot nga rayna natikangkang --
4-1-7. irambol lang.

Unsay pulos

Unsay pulos sa dag-om kung di ka uwan
Unsay pulos sa uwan kung di ka baha
Unsay pulos sa baha kung di ka gun-ob sa pangpang
Unsay pulos sa pangpang kon way karaang kahoy
Unsay pulos sa karaang kahoy kung way landong
Unsay pulos sa landong kung way ningpasilong
Unsay pulos sa ningpasilong kung way giagbayang uyab
Unsay pulos sa manag-uyab kung sa isig usa way gisaad
Unsay pulos sa saad kung di katarog og panganod
Unsay pulos sa panganod kon di kini ka dag-om

Sa pagpanaw sa balakero

Sa pagpanaw sa balakero,
Wala nay mopatuktuk
Sa langgam nga nahawla
Sa tangkalan sa hunahuna.
Wala nay mobaid sa sanggot
Nga sa kanunay mohiwa
Og kaugalingong samad.
Wala nay manikas og sukod
Sa timbangan sa panahon,
O manlimbong sa mga saad
Nga ka pila na kaha gitakos.
Wala nay mangumot og tutoy
Sa kadlawong giutgan
Sa kahapdos sa pag-inusara.
Wala nay mohubog sa demonyo,
Makiglalis nganong sa utlanan
Ang gibatnang kasingkasing
Kinahanglang iuli sa yuta.